Gen-Z een kwelling of een genot?

Inleiding

Er wordt vaak gezegd dat Gen Z lui is, verwend, bemoeizuchtig en veeleisend. Maar klopt dat beeld wel? 
Het antwoord is simpel: nee! 

Gen-Z is de generatie mensen die tussen 1997 en 2012 geboren zijn. Gen-Z heeft een compleet andere achtergrond dan millennials. Ze zijn opgegroeid in een andere wereld, met andere omstandigheden en andere uitdagingen. Betekent dat automatisch dat ze een “lastige generatie” zijn? Absoluut niet. 

Ja, ze hebben andere verwachtingen, maar ze brengen ook unieke voordelen mee. 
In deze blog nemen we je mee in recente inzichten over Gen Z en ontdek je hoe jij als organisatie een magneet wordt voor het jongste talent op de arbeidsmarkt. 

1. Achtergronden Gen-Z

Om Gen-Z echt te begrijpen, moet je eerst kijken naar de wereld waarin zij zijn opgegroeid. Deze generatie werd groot in een tijd van digitale versnelling, horizontale opvoeding & de coronapandemie. We zoomen verder in op deze achtergronden en wat ze betekenen 

1.1 Horizontale opvoeding 

Gen-Z is opgevoed in een tijd waarin kinderen veel meer ruimte kregen om hun mening te geven. Waar eerdere generaties vooral luisterden, werd Gen Z geleerd om mee te praten. Ze mochten vaker in discussie gaan met ouders en leraren, en hun stem werd serieuzer genomen. Het resultaat: ze zijn mondiger, kritischer en verwachten dialoog in plaats van top-down aansturing. 

1.2 Opgegroeid in het digitale tijdperk

Gen-Z heeft geen wereld gekend zonder internet, smartphones, social media en instant informatie. Digitale technologie is geen tool voor hen, het is een tweede natuur. 

1.3 Invloed corona

De pandemie heeft hun opleiding, sociale ontwikkeling én werkervaring beïnvloed. Gen-Z heeft lange tijd op afstand moeten leren waardoor: zelfstandigheid, flexibiliteit en digitale samenwerking voor hen vanzelfsprekende vaardigheden zijn geworden. Tegelijkertijd heeft deze periode een sterke behoefte achtergelaten aan echte verbinding, persoonlijk contact en oprechte aandacht. 

    2. Karakteristieken Gen-Z

    Als je wilt begrijpen wat Gen-Z nodig heeft op de werkvloer, moet je eerst snappen hoe ze in elkaar zitten. Deze generatie is digitaal vaardig, zelfbewust en gewend om mee te praten in plaats van alleen te volgen.

    Onderstaande karakteristieken van Gen-z laten de enorme bron van energie, vernieuwing en impact binnen je organisatie zien. 

    2.1 Digitale tovenaars 

    Gen Z begrijpt technologie intuïtief. Ze schakelen moeiteloos tussen tools, platforms en informatiebronnen. 
    Geef ze een digitale uitdaging en ze hebben het vaak sneller door dan ervaren collega’s. 

    2.2 De wereld is hun speelveld 

    Ze denken niet lokaal, maar globaal. Via social media, gaming of internationale communities kijken ze over grenzen heen. Dit maakt hun blik breed, inclusief en ambitieus. 

    2.3 Loyaal aan zichzelf 

    Gen-Z is loyaal aan hun eigen waarden, energie en ontwikkeling. Ze blijven graag ergens hangen, maar het moet wel kloppen met zij willen zijn.

    2.4 Flexibel qua tijd en plaats

    Gen-Z is gewend om zelfstandig, flexibel en hybride te werken. 

    2.5 Willen snel impact maken

    Gen-Z wil belangrijk zijn voor het team. Ze willen vanaf dag 1 bijdragen, leren en laten zien dat hun werk ertoe doet. 

    2.6 Willen snel impact maken

    Deze generatie in ongekend inclusief. Ze zijn gewend aan diversiteit en vinden gelijkwaardigheid vanzelfsprekend. 

    3. De wens van Gen-Z

    Gen Z heeft wel wensen, maar die zijn vaak minder spannend dan we vooraf denken. Sterker nog: de wensen van Gen Z zijn logisch en sluiten aan bij wat elke generatie uiteindelijk zoekt: duidelijkheid, ontwikkeling en een omgeving waar je ertoe doet.

    3.1 “Ik wil meebeslissen”

    Gen Z wil gezien worden en invloed hebben. Ze zoeken een werkomgeving waarin: 

    • Managers die luisteren 
    • Ideeën die serieus worden genomen 
    • Besluiten die worden uitgelegd 
    • Leiders die persoonlijk zijn 
    • Communicatie die open en transparant is 

    Dit zorgt voor vertrouwen.  

    3.2 “Ik wil werken bij een chill bedrijf”

    Gen-Z wil werken voor een chill bedrijf, dat betekent niet dat alles vrijblijvend is en alles mag. Het betekent:  

    • Een moderne reputatie
    • Een organisatie die klantgericht en digitaal sterk is
    • Een organisatie die bijdraagt aan iets wat de wereld beter maakt
    • Een organisatie waarbij flexibiliteit en hybride werken de norm is
    • Vlotte processen zonder onnodige bureaucratie

    Dit zorgt voor verbinding. 

    3.3 “Ik wil snel groeien”

    Dit betekent niet dat ze verwachten dat ze binnen een maand de manager zijn. Het betekent:  

    • Heldere kaders
    • Duidelijke resultaat afspraken 
    • Een concreet antwoord op: that’s in for me? 
    • Een zichtbaar carrière pad 
    • Impact mogen maken

    Dit zorgt voor vooruitgang. 

    4. Hoe word je een magneet voor jong talent?

    4.1 Geef verantwoordelijkheid: 

    Gen Z wil verantwoordelijkheid, maar heeft ook begeleiding nodig. Dat doe je zo: 

    • Zorg voor een goede onboarding 
    • Koppel ze aan een mentor 
    • Stimuleer initiatief 
    • Geef richting én monitor 
    • Geef complimenten 
    • Toon leiderschap die mensgericht is 

    4.2 Geef verantwoordelijkheid: 

    Jong talent kiest niet voor een vacature, maar voor een verhaal. Daarom:

    • Definieer je missie 
    • Stel heldere kernwaarden vast 
    • Zorg voor gedragskaders die je cultuur concreet maken 
    • Zet storytelling en rolmodellen in 
    • Toon je menselijke kant 
    • Voer actief inclusiebeleid 
    • Communiceer authentiek en consequent

    4.3 Toon het groeipad

    Niets is zo motiverend voor Gen-Z als duidelijkheid over groei.  

    • Transparante salarisstructuur 
    • Duidelijke secundaire voorwaarden 
    • Aandacht voor individuele wensen 
    • Doorgroeimogelijkheden 
    • Zichtbaar carrièrepad 
    • Ruimte voor persoonlijke ontwikkeling 

    5. De sleutel ligt bij jouw houding en gedrag 

    De echte vraag is niet: Hoe verander ik de mentaliteit en denkwijze van Gen-Z?  

    Maar: Hoe verander ik mijn eigen houding als leider?  

    Dat begint met 3 ankers:  

    • Leiderschap: authentiek, duidelijk, mensgericht, coachend. 
    • Communicatie: open, luisterend, niet oordelend, helder. 
    • Opschalen: de omgeving zo inrichten dat jong talent kan floreren  

    5.1 Het draait niet om jou 

    • Verwonder in plaats van oordelen  
    • Stap uit de polariteit (“wij” vs “zij”) 
    • Je kunt de ander niet veranderen, begin bij jezelf 
    • Pas je aan en stel tegelijkertijd kaders

    5.2 Concreet in je communicatie 

    • Reflecteer: waarom raakt dit mij?  
    • Luister generatief: gebruik je zintuigen  
    • Stel rake vragen: eerst begrijpen, dan begrepen worden  
    • Stel duidelijke kaders: leef ze voor, niet alleen vertellen  

    5.3 Motivatie verklaard (Self Determination Theory) 

    Gen-z floreert wanneer 3 psychologische basisbehoeftes worden vervuld. 

    • Autonomie: ruimte om zelf keuzes te maken  
    • Verbondenheid: onderdeeld zijn van een team en relatie 
    • Competentie: zich bekwaam voelen en groeien in vaardigheden  

    6. Conclusie

    Hoe word je een magneet voor jong talent? Niet door harder te pushen. Niet door te blijven denken in “vroeger”. 

    Maar door mee te bewegen met de tijd, door te begrijpen hoe deze generatie denkt, en door je eigen gedrag, houding en communicatie aan te passen. 

    • Stop met oordelen, maar verwonder 
    • Luister goed & stel rake vragen 
    • Geef ruimte en stel duidelijke kaders 
    • Leid met je hart, niet alleen met je verstand 

    De sleutel ligt bij jou.

    Make that change!  

    Marloe Jolij

    Marloe Jolij

    24 november 2025

    Persoonlijk, eerlijk en gedreven.

    Ook het bekijken waard

    Klaar om jouw recruitment écht naar een hoger niveau te tillen?

    Ontdek wat RPO 2.0 voor jouw organisatie kan betekenen.